BIAŁYSTOK

Wyświetl większą mapę

Białystok to główne miasto Podlasia (ok. 300.000 mieszkańców), jest to centrum administracyjne, kulturowe, naukowe i gospodarcze całego regionu. W XV w. istniała tu wieś Bielszczany Stok, choć w 1514 pojawiła się pierwsza wzmianka o Białymstoku. W 1547 właścicielami osady byli Wiesiołowscy, którzy gospodarzyli tu do 1637, kiedy miejscowość przeszła na własność kraju. Od tego momentu zaczęli osiedlać się tu Żydzi. W XVII w. miejscowość przechodzi na własność Branickich i otrzymuje prawa miejskie w 1692. Miasto stało się tyglem, w którym żyli obok siebie chrześcijanie, Żydzi, prawosławni i ewangelicy; powstawały w tym samym czasie kolejne świątynie poszczególnych wyznań. W XVIII w. po rozbiorach miasto znalazło się w granicach Prus Wschodnich. W 1802 Branicka sprzedaje Prusom miasto. Okres zaborów to ciągłe niepokoje: wkroczenie wojsk napoleońskich, potem rosyjskich, zakaz nauczania polskiego w szkołach, walki powstańcze. W 1862 otwarto tu stację kolejową linii Warszawa - Petersburg. W 1895 uruchomiono tramwaje, trzy lata później straż pożarną. W 1906 Rosjanie przeprowadzili pogrom Żydów. I Wojna Światowa zostawiła swoje piętno na mieście, bo wycofujący się Rosjanie zniszczyli wiele ważnych punktów Białegostoku. Po wybuchu II wojny miasto znalazło się w granicach Białorusi. Mieszkańców miasta wywożono do Kazachstanu, utworzono getto żydowskie, w którym wybuchło w 1943 powstanie. W 1944 na skutek bombardowań prawie całe centrum zostało zniszczone. Dziś miasto jest jednym z głównych ośrodków miejskich na wschodzie Polski. Nie jest to piękne miasto, lecz można znaleźć tu perełki i przyjemnie spędzić czas.

Białystok is a main city of Podlasie (ca. 300.000 inhabitants), it's a administrational, cultural, sience and enviroment centre of the whole region. In XV c. there was a village called Bielszczany Stok, but in 1514 there was a first note about Białymstok. In 1547 Wiesiołowski family was owner of the place and they were hosts here till 1637, when it became a country's property. Since that time the Jews started to settle here. In XVII c. Białystok was owned by Branicki family and it recieved city rights in 1692. The city was a place of meeting many cultures: Jews, Christians, Orthodox or Evanghelic; at the same time different churches started to be built. In XVIII c. after the partitions, the city was in Eastern Prussia's borders. In 1802 Izabela Branicka sold the city to Prussians. The time of partitions was very unstable: coming of Napoleon's army, then Russian army, forbidding of teaching Polish at schools, uprisers' fights. In 1862 a new railway station of Warsaw - Petersburg trainline, in 1895 trams started to cruise around city and three years later they established Firebrigade.In 1906 Russians make Jews' doom. I World War left its signs, because Russians, that were escaping, destroyed many important points of the city. After the II WOlrd War broke, Białystok was in Belarus borders. The citizens were taken to Kazakhstan, Nazis established Jewish ghetto, where the uprising started in 1943. In 1944 almost the whole city centre was bombed and destroyed.Today the city is one of the main point on the map of Eastern Poland. It ain't beautiful, but still it's got some pearls and you can spend nice time here.
Dworzec kolejowy

Railway Station
Kościół św. Rocha

St. Roch Church
Kamienica w centrum

House in the centre

Cerkiew św. Mikołaja
Sobór prawosławny pod wezwaniem św. Mikołaja Cudotwórcy, zbudowany w latach
1843-46. Wnętrze ozdobiono w 1910 r. polichromią, wzorując się na freskach z Soboru Włodzimierskiego w Kijowie. Ikonostas z 1844 r. zawiera także ikony okrągłe. Od 1959 r. cerkiew pełni funkcję katedry, a od 1994 r. jest prawosławną katedrą polową Wojska Polskiego. W cerkwi tej znajdują się relikwie św. Gabriela Zabłudowskiego – patrona dzieci i młodzieży.

St. Nicolas Orthodox Church.
It was built in 1843-6. The interior was painted in 1910 with patterns taken from the St. Vladimir's Church in Kiev. Iconostas from 1844. It's been a cathedral since 1954 and it's Orthodox Army's church since 1944. There are the remains after St. Gabriel Zabłudowski.
Ratusz
Zbudowany w latach 1745-1761 z wieżą zegarową z fundacji Jana Klemensa Branickiego według projektu J. H. Klemma. Rozebrany w czasie II wojny światowej, zrekonstruowany w latach 1954-1958. Pierwotnie pełnił funkcje handlowe (mieściły się tu kramy), obecnie siedziba Muzeum Podlaskiego (dział archeologii i galeria malarstwa polskiego).

Townhall
Built in 1745-61, designed by J. H. Klemm, with a clocktower, funded by Jan Klemens Branicki. It was destroyed during the II World War and rebuilt in 1954-8. At first it was made for trade, but now there's Podlasie Museum.
Pomnik Piłsudskiego przed Ratuszem i śródmiejskie kamienice.

Piłsudski's monument in front of Town Hall and some houses.


Cekhauz
Nadano mu kształt typowego dla XVIII w. dworku szlacheckiego. Obecnie znajduje się tu Archiwum Państwowe w Białymstoku.

Cekhauz
National Archive.
Dom św. Marcina
Postawiono go w latach 1768-1769 dla Sióstr Miłosierdzia p.w. św. Wincentego à Paulo, zwanych szarytkami. Wyróżniają go dwa portyki kolumnowe z łukowatymi frontonami. Oprócz klasztoru mieścił się w nim szpital prowadzony przez zakonnice. Szpital dawno już zlikwidowano, a w 1923 roku jego miejsce zajęła ochronka dla dzieci nazwana „Domem św. Marcina”. Obecnie jest tu przedszkole o tej samej nazwie, prowadzone również przez siostry zakonne.

St. Martin's house.
Built in 1768-9 for Daughters of Charity. Except the congregation's house there was a hospital. Since 1923 there was a house for orphans called St. Martin's house. Right now there's a kindergarden run by sisters.


Pałac Branickich
Jest to dzieło wybitnych architektów doby baroku z XVIII w, działających na ziemiach polskich. Jego obecny kształt pochodzi z czasów Jana Klemensa Branickiego i odzwierciedla ambicje królewskie hetmana. Zbudował on rezydencję, która jako jedna z nielicznych spełniała wymagania etykiety przyjmowania koronowanych głów. Nawiązywała swoim przepychem do barokowych pałaców królów francuskich, stąd jego nazwy: „Wersal Polski”, „Wersal Podlaski”, „Wersal Północy”. Dzisiaj jest siedzibą Akademii Medycznej.

Branicki Palace
It was designed and built by the best architects of XVIII c. in Poland. It was one of the most exclusive houses in the country, called the Polish Versailles. Right now it's a home of Medical Academy.
Brama pałacu Branickich.
Zbudował ją w latach 1755-1758 Jan Henryk Klemm. Wieńczy ją wieża zegarowa, u której podstawy umieszczone są w narożach rzeźby czterech Geniuszy.

Palace Branicki gate
It was built in 1755-8 by Jan Henryk Klemm. There's clock tower with sculptures of four Geniuses.
Oficyna pałacu

Palace offices.
Katedra Wniebowzięcia NMP
Budowę starego kościoła farnego zaczęto w 1617 r. Ponieważ liczba mieszkańców Białegostoku stale wzrastała, w połowie XIX w. świątynia nie mogła pomieścić wszystkich wiernych - zwrócono się do władz carskich o zgodę na budowę nowego kościoła. Po czterdziestu latach doczekano się zgody, ale jedynie na wykonanie przybudówki. W 1900 roku zaczęto dobudowę wg projektu J. P. Dziekońskiego. Po sześciu latach stanęła „przybudówka”, która wielokrotnie przerosła sam kościółek. Dzisiaj pełni ona rolę bazyliki katedralnej arcybiskupa białostockiego.

Cathedral of St. Mary's Assumption
the old church was built in 1617, but in XIX c. it became too small and they tried to force the Russian government to make it bigger. They succeeded after 40 years and in 1900 they started to rebuild it according to the Dziekoński's projects. Right now it's a church of Białystok's bishop.

Cmentarz żydowski, ul. Wschodnia

Jewish cementary, Wschodnia Street.
Jedyny ocalały cmentarz żydowski w Białymstoku założono ok. 1890 roku, po zamknięciu starego cmentarza w centrum miasta. Znajduje się na nim ponad 6 tysięcy macew. Ocalał postawiony w 1922 roku nagrobek Chaima Herc Halperna, białostockiego rabina.

The only one jewish cemetery left here. It was settled here about 1890 after closing the old cemetery in the city centre. There are over 6.000 graves with a grave of rabbi Chaim Herc Helpern from 1922.


W centrum cmentarza stoi monument, wzniesiony przed wojną, upamiętniający pogrom w 1906 roku, w którym śmierć poniosło ponad 80 Żydów (najbardziej dramatyczne wydarzenia rozegrały się wówczas na białostockim Dworcu Głównym). Na czarnym obelisku widnieją nazwiska ofiar pogromu oraz epitafium znanego hebrajskiego poety Zalmana Schneura.

In the cemetary centre there's a monument, commemorising the Jewish doom in 1906, when more than 80 Jews was killed, mainly in Main Railway Station.



Cmentarz prawosławny

Orthodox cemetary.




Cmentarz ewangelicki.

Evanghelic cemetary.